Inleiding
Onze regio staat voor een substantiële bevolkingsdaling op lange termijn, vergrijzing en ontgroening. Demografische ontwikkelingen vragen een actieve houding en gezamenlijke sturing van de gemeenten in samenspraak met de provincie.
De groei van de economie, de recentelijke toename van het aantal inwoners (mede vanuit het Vlaamse achterland) en de komst van arbeidsmigranten hebben echter tot een verbreding van de gemeentelijke aandacht en inzet geleid. Naast de focus op de herstructurering en sanering van de woningvoorraad spelen wij namelijk ook in op het huidige groeipotentieel van onze gemeente. Wij ondersteunen daarom onder meer de behoefte aan duurzame nieuwbouwontwikkeling en nieuwe (flexibele) woon- en verblijfsvormen. Verbreding van onze taakstelling verlangt evenwicht en samenhang.  

Beleid

• Actieplan Krimpen met kwaliteit, BZK (2009)
• Actieplan Bevolkingsdaling, BZK (2016)
• Masterplan Voorzieningen en Wonen Zeeuws-Vlaanderen (samenvatting) Projectvoorstel (2011)
• Afwegingskader sport- en welzijnsaccommodaties (2015)
• Zeeland in Stroomversnelling, commissie Structuurversterking en werkgelegenheid Zeeland (2016)
• Investeren in een aantrekkelijk leef- en vestigingsklimaat, provincie Zeeland (2018)
• Provinciale bevolkings- en huishoudenprognose, provincie Zeeland (2019)
• Herziene Regionale woningmarktafspraken (2019)
• Kwalitatief Woningonderzoek Zeeuws Vlaanderen (2019)
• Lokale Educatieve Agenda 2016–2020 gemeente Terneuzen
• Voorzieningenplan 0-12 Terneuzen (2017)

Leefbaarheid

Veranderingen in de bevolkingssamenstelling zet de sociaaleconomische vitaliteit van de regio onder druk. Dit kan tot verschraling van de leefbaarheid leiden. Het is een gezamenlijke opgaaf om te waarborgen dat voor onze inwoners de leefbaarheid op peil blijft. In onze gemeente moeten de mensen prettig kunnen wonen, een baan hebben, zichzelf kunnen ontplooien, recreëren en ook verzorging en ondersteuning krijgen die ze nodig hebben.

Decentrale Uitkering Bevolkingsdaling
De Decentralisatie Uitkering is voor de regio Zeeuws-Vlaanderen bepaald op een jaarlijkse uitkering van € 395.667 voor een periode van vijf jaar (2016 t/m 2020). Terneuzen is aangewezen als centrumgemeente voor de krimpregio Zeeuws-Vlaanderen.
Wij hebben voor deze periode onze samenwerkingsafspraken vastgelegd in de 'Samenwerkingsagenda bevolkingsontwikkeling'. De middelen zijn pondsgewijs, op basis van inwoneraantal, onder de drie Zeeuws- Vlaamse gemeenten verdeeld. De gemeente Terneuzen zet haar deel in op het opwaarderen van de particuliere woningvoorraad en de ondersteuning van het sectorbureau dat onder andere Zeeuws-Vlaams actief is op het gebied van onderwijs en arbeidsmarkt in relatie met Vlaanderen.

Samenwerking Onbegrensd Zeeuws-Vlaanderen
In het samenwerkingsverband Onbegrensd Zeeuws-Vlaanderen werken wij samen met de Zeeuws-Vlaamse buurgemeenten, het Zeeuws-Vlaamse bedrijfsleven, de instellingen, woningbouwverenigingen, onderwijs en andere partners aan de organisatie en promotie van de Zeeuws-Vlaamse en grensoverschrijdende arbeidsmarkt en woningmarkt. In  2019 is vanuit onbegrensdzeeuwsvlaanderen het Expatcenter Zeeland opgezet.

Initiatief op het gebied van onderwijs
Al een aantal jaren werken de schoolbesturen voor basisonderwijs, kinderopvanginstellingen en de Zeeuws-Vlaamse gemeenten samen om te komen tot een toekomstbestendig aanbod van voorzieningen voor onderwijs en opvang. Zo zijn er de startgroepen om de doorgaande ontwikkelingslijn te versterken en de weglek naar Vlaanderen (ruim 1300 leerlingen in het basisonderwijs en voortgezet onderwijs) te dempen. We bieden peuters in de grensstreek een aantal dagdelen peuterspeelzaalwerk gratis aan, zodat zij kiezen voor het aanbod in onze regio en vervolgens instromen in het Zeeuws-Vlaamse onderwijs.

De Taskforce Voortgezet Onderwijs concludeerde al, dat de continuering van de startgroepen belangrijk is om het instroompotentieel in het basisonderwijs, voortgezet onderwijs , MBO en HBO in Zeeland op niveau te houden en vroeg hiervoor aandacht in haar rapport.  Het voortgezet onderwijs is dan ook bereid om de komende 4 jaar te investeren in de startgroepen in de regio. Eind 2018 hebben we een regiodeal-aanvraag ingediend voor financiering van de startgroepen (en voor regelruimte). Deze is afgewezen.

We werken nu aan een plan voor het verduurzamen van de startgroepen, waarbij de Zeeuws-Vlaamse gemeenten, het basisonderwijs en de kinderopvang ieder een gelijke bijdrage leveren aan de startgroepen. Dit alles nog onder het voorbehoud dat het basisonderwijs de regelruimte vanuit het rijk behoudt om te mogen blijven investeren in de startgroepen.